ĐIỀU TRỊ THÀNH CÔNG BỆNH GIẢM ÁP THỢ LẶN BẰNG OXY CAO ÁP

26/02/202022/03/2024

ĐIỀU TRỊ THÀNH CÔNG BỆNH GIẢM ÁP THỢ LẶN BẰNG OXY CAO ÁP

Khuya ngày 17 tháng 12 năm 2019, Bệnh viện C Đà Nẵng cấp cứu thành công một bệnh nhân liệt tứ chi bởi tắc mạch do khí (bệnh giảm áp thợ lặn). Ngày 20 tháng 12, bệnh nhân đã được xuất viện trong tình trạng tỉnh táo, hết yếu liệt.

Bệnh nhân là ông Nguyễn Tấn V., 40 tuổi, trú tại xã An Thạch – Bến Lức – Long An. Vào khoảng 17h00ngày 17/12/ 2019, bệnh nhân tham gia lặn vớt sà lan chìm tại vùng biển Quảng Ngãi, khi đang nổi lên ở độ sâu 30m bệnh nhân đột ngột thấy đau tức ngực, khó thở kèm liệt tứ chi, được các bác sĩ Quảng Ngãi chuyển ra Bệnh viện Đà Nẵng vào khoa Hồi sức tích cực-Chống độc. Các bác sĩ trực nhanh chóng thiết lập chẩn đoán, ổn định các chức năng sống và thực hiện hội chẩn liên viện với kíp trực của Bệnh viện C Đà Nẵng để xem xét điều trị bằng Oxy cao áp.

BSCKI.Trần Xuân Nghĩa, Trung tâm Đột quỵ-Bệnh viện C Đà Nẵng sang hội chẩn và xét thấy có chỉ định điều trị bằng Oxy cao áp. Ngay lập tức BS Nghĩa liên hệ xin ý kiến Phó Giám đốc Trung tâm Đột quỵ Trực lãnh đạo bệnh viện để nhận bệnh nhân về điều trị.

Bệnh viện Đà Nẵng nhanh chóng chuyển bệnh nhân sang Bệnh viện C Đà Nẵng để tiếp tục điều trị. Bệnh đến khoa Cấp cứu-Bệnh viện C Đà Nẵng lúc 22h30, được chẩn đoán Bệnh giảm áp thợ lặn, tắc mạch do khí và thực hiện các thủ tục một cách khẩn trương nhất có thể. Chỉ 30 phút sau, bệnh nhân đã được đưa đến phòng Oxy cao áp, Trung tâm Đột quỵ-Bệnh viện C Đà Nẵng để thực hiện tăng áp. Bệnh nhân đến phòng Oxy Cao áp trong tình trạng tri giác lơ mơ, điểm đánh giá tình trạng ý thức Glasgow là 10 điểm (người tỉnh táo hoàn toàn đạt 15 điểm), kích thích vật vã, liệt tứ chi, cơ lực chỉ ở mức 1/5 (người vận động bình thường cơ lực đạt 5/5).

Kết quả đạt được rất ngoạn mục ngay trong lần điều trị đầu tiên, các triệu chứng cải thiện đến 60%, bệnh nhân tỉnh hơn, chân tay co duỗi được hơn, cơ lực cải thiện, đạt mức 3/5. Chỉ sau 2 ngày được điều trị, chăm sóc của khoa Hồi sức tích cực-Chống độc, Bệnh viện C Đà Nẵng và sự phối hợp điều trị tích cực bằng Oxy cao áp, bệnh nhân đã có thể đứng lên đi lại được và được xuất viện chỉ sau 4 ngày điều trị.

Kết quả điều trị thành công Bệnh giảm áp thợ lặn khẳng định vai trò quan trọng của phương pháp điều trị bằng Oxy cao áp đối với tắc mạch do khí, bệnh giảm áp nói riêng, cũng như đối với các bệnh lý khác. Việt Nam là quốc gia biển, lĩnh vực Y học biển đang ngày càng được quan tâm phát triển ở các địa phương ven biển. Bệnh viện C Đà Nẵng là một trong những đơn vị được Bộ Y tế quan tâm đầu tư, cho dù còn hạn hẹp về kinh phí nhưng trang thiết bị ngày càng hiện đại, đội ngũ nhân lực được đào tạo ngày càng chuyên sâu. Bệnh viện đạt được những thành công nhất định trong khám chữa bệnh, phát triển chuyên khoa sâu.

Trung tâm Đột quỵ-Bệnh viện C Đà Nẵng là nơi đầu tiên của khu vực miền Trung-Tây Nguyên triển khai kỹ thuật điều trị oxy cao áp, từ ngày 25/04/2016. Hiện tại, Trung tâm có 2 hệ thống điều trị oxy cao áp gồm 1 buồng đơn 1 chỗ nằm hiệu SECHRIST và 1 buồng đơn 2 chỗ ngồi hiệu PERRY,đều của Mỹ.

Một số chỉ định chính thức của liệu pháp điều trị oxy cao áp:

Các nghẽn mạch do không khí (tắc mạch máu do bọt khí)
Giai đoạn tiếp sau cấp cứu bệnh giảm áp thợ lặn
Ngộ độc CO, CO₂, Cyanide (nhưng chưa bị hôn mê và kích thích mạnh)
Bệnh hoại thư sinh hơi (Gas gangren)
Các tổn thương do đụng dập
Hội chứng chèn ép khoang
Các thiếu máu do chấn thương cấp tính
Thiếu máu do viêm tắc động mạch, thiếu máu nặng
Áp xe nội sọ, phù não
Nhiễm trùng phần mềm hoại tử, vết thương, vết loét chậm liền
Viêm tủy xương mạn tính dai dẳng
Các tổn thương chậm liền do bức xạ (tổn thương phần mềm và hoại tử xương)
Tổn thương do bỏng cấp tính
Điếc đột ngột
Tổn thương não do treo cổ, do đuối nước gần

Ở áp suất không khí 760mmHg, 100ml máu động mạch có khoảng 20,4% oxy trong đó 0,3% thể tích hoà tan và 20,1 ở dạng kết hợp. Máu vận chuyển oxy đến mô bằng cả hai dạng.Oxy tuy sẵn có trong tự nhiên, nhưng không phải trong cơ thể ai cũng có đủ oxy.Thực tế, không chỉ ở bệnh nhân mà ở một số người tuy đang sinh hoạt làm việc bình thường, nhưng ở một cơ quan hay bộ phận nào đó của cơ thể vẫn có thể thiếu oxy ở mức độ nhất định.Oxy cao áp là phương pháp làm tăng tốc độ hoà tan của oxy trong chất lỏng của cơ thể (huyết tương) bằng việc tăng áp lực. Điều trị oxy cao áp có hiệu quả kích thích sinh lý (tăng kích thích hô hấp tế bào và sinh tổng hợp một số chất như prostaglandin, thromboxan…), tăng cường độ sinh tổng hợp năng lượng, hoạt hoá các quá trình giải độc, hoạt hoá các quá trình tái sinh-tái tổng hợp.

Để được tư vấn khám và điều trị oxy cao áp, xin liên hệ với Trung tâm Đột quỵ-Bệnh viện C Đà Nẵng qua số điện thoại: 02363.991.397 trong giờ hành chính hoặc số điện thoại di động: 0985 844 504 (BSCKI. Trần Xuân Nghĩa).

Trung Tâm Đột Quỵ – Bệnh viện C Đà Nẵng